Echt, dit was een ras-Amsterdammer
Soms loop je ergens en valt je iets op wat er al jaren hangt of staat maar wat je dus nooit hebt opgemerkt, je maakt er een foto van en als je dan gaat uitzoeken
wat het voorstelt kom je tot de ontdekking dat de stad veel verborgen schatten en wijsheden heeft. Dat
Sinterklaas (link) 365 dagen per jaar op de Dam hangt vind ik opmerkelijk maar eigenlijk kijk ik nergens
meer echt van op.
Karnemelksteeg/ Damrak
Dit stukje Amsterdam is al decennia lang een probleemkind van de stad. Criminelen en zakkenrollers maken hier de dienst uit, maar gelukkig komt de gemeente
erachter dat dit onze stad een zeer slechte naam bezorgd. Een Italiaan die al na drie minuten Amsterdam berooft wordt is geen goede reclame, een jonge
onbenullige Amerikaan die een smerig hotel wordt ingedreven door een 'runner' levert ons geen extra klandizie op en die restauranthouders die je
het liefst naar binnen willen sleuren irriteren mij als Mokummer mateloos.
Maar gelukkig grijpt de gemeente in, we gaan uit van het beste scenario, als de NZ-lijn wordt opgeleverd is de rode loper ook een schone loper.
Parels
Het is niet alleen kommer en kwel op het Damrak, zeker niet. Je ziet verbeteringen en er lopen regelmatig 'stillen' die ingrijpen als het moet. Ik concentreerde
me op Blokker, ik had wat spulletjes nodig en 'mijn' Blokker was uitverkocht. Op naar het Damrak dus maar al snel viel mijn oog op iets heel
bijzonders. Aan de gevel van de Blokker hingen een aantal beelden. Het leek iets voor te stellen maar wat? Dat staat dan weer nergens vermeld, en een sopje
mochten de beelden ook wel eens hebben.
Toch was ik voldoende gefascineerd om er foto's van te maken en thuis uit te zoeken met wat en wie ik hier van doen had. Dat was niet moeilijk, het
bleek om een tas-Amsterdammer te gaan met een wel heel exotische naam: Joseph Mendes da Costa.
Ik dacht gelijk aan de Da Costakade maar wist ook dat dit niet dezelfde persoon kon zijn want dat was een dichter (Isaac) en dit hoogstwaarschijnlijk alleen
een beeldhouwer.
Mendes da Costa werd in 1863 geboren en overleed in 1939. Hij kreeg veel opdrachten om gebouwen te versieren. Hij begon bij zijn vader als ontwerper van
grafstenen maar na wat kunstopleidingen richtte hij een collectief op die zich richten op de Art Nouveau. Van de architecten Kropholler en Staal
kreeg hij in 1903 een grote opdracht, hij moest voor levensverzekeringsmaatschappij "De Utrecht", die zich aan het Damrak wilde gaan vestigen, zowel de
binnen- als de buitenkant verfraaien. Inmiddels zit er dus een Blokker in het pand.
Voorstelling: 'De Dingen Des Levens'
Het eerste beeld, links, stelt een vrouw voor dat een kind op de arm draagt, dit staat voor de beschermende liefde van moeder de vrouw. Het beeld ernaast
het rad van fortuin met daaronder een vrouw die haar man heeft verloren en niet weet wat haar te wachten staat en zich daarom onderwerpt aan het lot
dat haar te wachten staat, de 'onvoorspelbaarheid'.
Dan zie je een vrouw met een spaarpotje waar zij zeer zuinig op lijkt te zijn, het beeld staat dan ook voor de spaarzaamheid. En dan staat de man
weer in het midden alsof hij de belangrijkste van al is door met zijn wijsheid de op de loer (de duivel) liggende gevaren letterlijk en figuurlijk de
kop in te drukken.
Het boek onder zijn arm staat voor de wijsheid.
Opnieuw een vrouw mag dan de wisselvalligheid uitbeelden, zij heeft een zandloper in haar hand waarop een kameleon zit, uitbeeldend dat het kwartje
iedere kant op kan vallen en niets zo veranderlijk is dan de mens. Maar de vrouw ernaast beeld weer iets standvastigs uit, de waakzaamheid waarvoor zij een
hond bij zich heeft.
Wat dan wel weer opvalt is dat zij genoegen moet nemen met een plek in de steeg, rechts naast Blokker.
Joseph Mendes da Costa overleed op 20 juni 1939 en ligt begraven op de Portugees-joodse begraafplaats in Ouderkerk aan de Amstel.
Kerk werd succesvol theater
Als ik Holland Festival, Freek de Jonge, IDFA en het Grachtenfestival roep weet u waar ik het over heb, allen hebben één ding gemeen: De
Kloof. Of liever gezegd; Het Compagnietheater; dé, plek voor theater, dans en muziek. Het theater is de vaste thuishaven van het IT's festival en
Het Nationale Toneel maar dus ook van het Holland Festival, Freek de Jonge, het Grachtenfestival en het IDFA.
Onder directie van Jacqueline van Benthem en Theu Boermans is het theater een podium en werkhuis voor opkomend talent waar altijd wat gebeurd. En dan is ook
gelijk verklaard waarom het Rozentheater verhuist naar het Compagnietheater.
>>> DE KLOOF