'Ons Huis' van Hélène Mercier
Helena (zoals ze werd genoemd) is een Amsterdamse die in onze stad in 1839 werd geboren en er op 1 februari 1910 zou overlijden. Tijdens de Tweede
Wereldoorlog speelde haar 'Ons Huis' een belangrijke rol in de hongerwinter.
Foto: Hélène Mercier uit het Biografisch Woordenboek van het Socialisme
en de Arbeidersbeweging in Nederland >>>
Het buurthuis zoals we dat nu kennen is gebaseerd op haar gedachtengoed.
De voedingsbodem voor het werk van Helena Mercier moet gevonden worden in de industrialisering en de daarmee samenhangende explosieve groei van de bevolking.
De mensen in de grote steden leefden in te kleine woningen en onder erbarmelijke omstandigheden. Ziektes en honger lagen telkens op de loer. De
zogenaamde 'krot- en kelderwoningen' zijn recentelijk weer 'tot leven' gekomen in het Openlucht Museum van
Arnhem (
link.)
Vrouwen speelden een ondergeschikte rol, de mannen werkten lang en veel dagen achtereen. Helena was één van de vrouwen die in woord en
daad de problemen bij de kop pakte. Rond 1870 schreef zij voor het eerst over de sociale misstanden maar zij kwam ook met oplossingen. In 1887 opende
zij de eerste volkskeuken in de Jordaan voor arbeiders van een suikerfabriek. Later kwamen er meer volkskeukens.
In 1896 was zij mede-oprichtster van de N.V. Bouwonderneming Jordaan die 131 krotten in de Jordaan opkocht en verbouwde tot arbeiderswoningen die
vervolgens in eigen beheer werden gehouden. Helena speelde dus ook een voortrekkersrol bij het oplossen van de nijpende huisvestingsproblematiek,
zij was een van de grondleggers van de Woningwet van 1901.
Haar volkskeukens en buurthuizen legden een solide basis voor later maatschappelijk werk. Helena Mercier was een voorvechtster van het
oplossen van sociale vraagstukken en de maatschappelijke ontwikkeling van mannen en vrouwen.
Helena kan gezien worden als de 'uitvinder' van het buurthuis zoals we dat nu kennen. In 1896 werd zij ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Gaarkeukens
Tijdens de oorlog (
link) speelde 'Ons Huis' een belangrijke rol
terwijl Helena toen al dertig jaar dood was. 'De Keuken van 1870' is lang een van de erfenissen geweest van Helena totdat begin 2012 het doek
definitief viel voor de gaarkeuken. Je kon er een snelle en eenvoudige hap krijgen. Stampotten, ballen gehakt, worst maar ook een varkenshaasje
stonden op het menu en uiteraard waren de prijzen schappelijk.
De gaarkeuken maakte in 2004 met succes een doorstart met behulp van een inzameling onder bedrijven en publiek. De oprichtingsakte dateert van
16 maart 1870. Helaas haalde de missie 'veel voor weinig en altijd vers' het niet in de afgelopen jaren.
Weetje
In 2001 werd bekend dat na de eerste grote redding van de gaarkeuken de boel weer op slot moest omdat het voltallige personeel verdacht werd van
fraude, er zou al jaren geknoeid zijn met de boeken waardoor enorme bedragen door het personeel waren weggesluisd.
Straatmuziek akoestisch gebracht in Amsterdam
In Amsterdam had hij 60 Euro per dag nodig, dan sliep hij niet best en at hij niet duur maar hij genoot wel en ach, als hij tegen iemand aanleunde
had hij zo weer een pilsje te pakken. Zo ongeveer moet het ook gegaan zijn met de muzikanten die meededen aan Amsterdam Acoustics. Je gaat naar
een grote stad, speelt wat en je ziet wel waar het schip strand.
Op Amsterdam Acoustics staan pareltjes, niet alleen de settings ('ergens' in Amsterdam) maar ook de liedjes. Een leuk initaiteif maar zoals ik
al zei, het is wel een beetje een zomerdingetje want als het koud en nat is ben je liever elders dan in Amsterdam.
>>> ...lees hier meer over Amsterdam Acoustics...