Mokums

Ik ben geradbraakt

Oef, die biertjes smaakten Jopie prima gisteren, ik plofte vanmorgen neer en zei tegen Carrie: "ik ben helemaal geradbraakt", en daar moest ik zelf om lachen. Dus ging ik eens even op speurtocht waar dat nou weer vandaan komt: radbraken.

In de Middeleeuwn wisten ze wel raad met diefen en moordenaars, voor je het wist lag je hoofd op het schandblok en als de dood er niet per definitie op hoefde te volgen werd je geradbraakt. Je werd dan op een rad gebonden, met een stok werden vervolgens je botten gebroken, na de negende slag werd je er weer afgehaald, als je dit overleefde had je mazzel, en anders had je dus dikke pech.
De straf was bedoeld om ervoor te zorgen dat je niet in herhaling viel, je eindigde meestal meer dood dan levend en sleet de rest van je even in bed of strompelend tussen twee krukken.

De genadeslag
Als je na de achtste slag nauwelijks nog in leven was of je schreeuwde het uit van de pijn dan kwam het nog wel eens voor dat de negende slag het hart doorboorde waarop je het uiteraard niet meer kon navertellen, deze 'negende' slag werd ook wel de genadeslag gegeven. Daar komt de uitdrukking 'dat was de genadeslag voor mij' vandaan. Het wordt vaak gebruikt voor iemand die emotioneel of financieel aan zijn eind is en er net even niets meer bij kan hebben maar dat komt dan toch.

Andere vorm van radbraken
Een manier van radbraken die niemand overleefde was de volgende. De 'ongelukkige' werd op een ton gebonden en van een berg naar beneden gegooid. Van je ledematen bleef weinig over maar goed, die had je toch niet meer nodig als je eenmaal beneden was want als je al nog leefde bleef je daar liggen totdat je wel de pijp aan maarten gaf.

Op zich is radbraken dus een manier van het tot uitvoer brengen van de doodstraf. Maar in de praktijk kwam het nog wel eens voor dat er clementie was en dat de negende klap niet hard was of niet in de hartstreek of helemaal niet gegeven werd. Dan kies ik toch maar voor 'mijn' manier van radbraken.

W.F. Hermans

Op 23 april 2012 las ik dat 'De donkere kamer van Damokles' is uitgekozen tot het boek van 2012 om mensen aan het lezen te krijgen. Welk een toeval.

En zo vlak voor de herdenking van de slachtoffers van WO2 en bevrijdingsdag. In een hele grote lijn zal ik iets vertellen over het boek, maar laat ik me vooral aansluiten bij de oproep om te gaan lezen. Dat je met dit boek twee vliegen in één klap slaat is mooi meegenomen.

>>> ...lees hier meer over De donkere kamer van Damokles...