Mokums

Pleinen in Amsterdam

Ik ben gek op pleinen, 'Place Catalunya' is mijn favoriet, hartje Barcelona. Het plein heeft niet alles wat een plein een 'mooi plein' maakt maar de ruimtelijkheid en functionaliteit is er enorm en dat zoek ik in een plein.

Het Mercatorplein vind ik mooier dan de Dam (oudste plein van Amsterdam overigens, link) maar toch is dit plein niet erg populair. Bewoners uit andere stadsdelen komen niet graag op het Mercatorplein en de eigen buurtbewoners mijden het plein vanwege de onveiligheid. Het is dus maar net wat je verwacht van een plein.

Nieuw boek: 'Amsterdamse Pleinen'.
Architectuurjournalist Bob Witman schreef dit boek samen met Hilde de Haan, geïllustreerd met prachtige foto's van Jeroen Musch. Zij fietsten langs alle pleinen in de stad en beschreven ze, maakten er foto's van en spraken met mensen uit de buurt. Een enquete 'wat is het mooiste, het meest favoriete en minst populaire plein van Amsterdam' hoort er natuurlijk ook bij.

Het Leidseplein is een afschuwelijk plein maar wel het meest populaire, het is maar aan wie je het vraagt. Als het om uitgaan gaat is er wat mij betreft geen een plein dat voldoet aan 'beste'. Als je een mix zoekt van 'mooi, gezellig, inrichting en ruimtelijk' is voor mij de Nieuwmarkt wel een mogelijke winnaar.

Kastanjeplein Amsterdam Oost; Amsterdms' mooiste
Zoals gezegd, alles is subjectief en daardoor relatief, maar toegegeven, het Kastanjeplein in Amsterdm Oost is fraai geworden en voorziet duidelijk in een behoefte.

Op het Kastanjeplein staan 14 monumentale kastanjebomen waarop historische panden van rond 1900 uitkijken. Op een half open, lichte plek ligt een bronzen kastanjenoot met vier schillen waar je op kunt zitten maar er zijn ook een aantal banken met kastanjebladmotief.
De afvalbakken zijn van gietijzer en lijken op grote vazen. De originele Amsterdamse Ritter lantaarns benadrukken het karakter waarvoor gekozen is.

Het project heeft twee jaar (2001 - 2003) in beslag genomen en kostte 750.000 euro, althans, dat was het budget. Naar verluidt is er nog een 'ander' potje aangesproken maar goed, het kost wat maar dan heb je ook wat.

Ook mooi, het Zaandammerplein in Westerpark
In 2004 is het middendeel van het Zaandammerplein opnieuw ingericht, het duurde tot 2009 alvorens alle omliggende woningen waren gerenoveerd zodat voetpaden, de rijweg en parkeervakken van het Zaandammerplein en omliggende straten opnieuw konden worden ingericht.
Op het Zaandammerplein zijn er extra bomen geplant en groenvakken aangebracht met sierbeplanting. Er is met succes getracht een ontspannen sfeer te scheppen met plaats voor jongeren en ouderen.

Functioneel of 'gewoon maar een plein'
Bijna ieder plein heeft een functie of zou dat kunnen hebben. Soms is een plein 'maar' een plein omdat de overheid het nut er niet van inziet iets meer met het plein te doen dan er alleen maar straten op uit te laten komen.
In Spanje zijn pleinen zeer belangrijk, daar moet er, ondanks de watertekorten, ook bij voorkeur een fontijn op staan. Water geeft rust en brengt een natuurlijke scheiding aan. De functie van een plein is vooral in zuidelijke landen goed zichtbaar, 's avonds zoekt de buurt er verkoeling en 'samen zijn'. Even de dag doornemen.

Nederlanders leven meer binnenshuis maar je kunt het ook omdraaien, misschien zouden we wel meer buiten zijn als de gelegenheid er is. Fraaie pleinen nodigen uit. Maar er is ook een tegengeluid, veel planologen zien het in gebieden met een grote sociale verscheidenheid (lees: culturen) niet zitten een plein in te richten omdat er teveel wensen zijn die niet verenigbaar zouden zijn.
Bijvoorbeeld het Mercatorplein is daar een goed voorbeeld van, alle moeite, tijd en miljoenen euri ten spijt is het plein nog altijd niet in trek bij de buurt.

Haarlemmerplein, een smet op de stad
Een doorn in het oog van veel Amsterdammers is de besluitvorming rond het Haarlemmeplein, stadsdeel centrum. Tot op de dag van vandaag (oktober 2010) heeft het plein een treurige aanblik. Stoepranden die half zijn weggezakt, een bossage in het midden dat totaal geen functie heeft en daarom ook maar niet wordt onderhouden.

Verdwenen stoeptegels, een speeltoestel dat afgekeurd is maar niet weggehaald wordt. Een paar banken die totaal verkeerd geplaatst zijn en een handjevol zwervers die denken dat het plein een openbare drinkgelegenheid is. Tot overmaat van ramp besluit het stadsdeel er op woensdag een boerenmarkt neer te planten met spullen die je elke dag ook in de Haarlemmerstraat kunt halen.
Lekker goedkoop voor het stadsdeel, het levert ze zelfs geld op en je hoeft niets aan de inrichting te doen.

Het Haarlemmerplein heeft al dertig jaar geen noemenswaardige functie voor de buurt. Willem Drees werd op 5 juli 1886 geboren in een huis gelegen aan het Haarlemmerplein. Een plaquette aan de muur herinnert nog aan 'de oude Drees'. Hij zou zich schamen voor de besluitenloosheid en hoe het plein verwaarloosd is.
Download hier een document dat ik vond over WILLEM DREES

Het boek 'Amsterdamse Pleinen' beschrijft ook geheime pleinen, die veel Amsterdammers niet kennen. Een aanrader voor iedereen.

Nieuwmarkt
Een van mijn favorieten in Amsterdam is de Nieuwmarkt (link.)

Herman Brood

Herman Brood was geen studiebol, toen hij tien was kreeg hij pianoles en vijf jaar later ging hij naar de Kunstacademie in Arnhem. Nog maar net 18 wordt hij lid van de vermaarde band Cuby and the Blizzards rond Harry Muskee.

Herman zat toen al met zijn vingers in de 'snoeppot', dat brak hem op want toen de platenmaatschappij van Cuby vernam dat Herman aan de drugs was werd hij terstond uit de band gezet. Brood raakte aan lager wal door kleine criminaliteit en een overmatig gebruik van drugs.

>>> ...Herman Brood...