Mokums

W.F. Hermans, schrijver

Een van de grootste na-oorlogse schrijvers is zonder enige twijfel Willem Frederik Hermans die op 1 september 1921 te Amsterdam wordt geboren.

De leraar
Hermans was geen leraar in de zin van onderwijzer zoals zijn vader dat was maar in zijn boeken blijft niets onuitgelegd, Hermans verklaart alles wat er gebeurt in zijn boeken en vindt vaak aansluiting bij maatschappelijke gebeurtenissen en de geschiedenis.
Gerard Reve was een groot bewonderaar van Hermans die op zijn beurt 'ergens' het talent van Reve wel zag maar zichzelf eerder als een mentor dan als een gelijkwaardig collega zag.

Sterke overeenkomst tussen Hermans en andere grote schrijvers, maar zeker Mulisch en Wolkers, is dat hij uit een streng gezin kwam. Zijn zus speelde een belangrijke rol want die was de oogappel van Hermans' vader. Willen Frederik vind het op zich wel erg dat Corry vroeg overleed maar tegelijkertijd haatte hij haar.
Ook hier loopt een parallel met Wolkers. Die zijn broer overleed op 22-jarige leeftijd tijdens de oorlog. Corry was 21 toen zij zelfmoord pleegde toen de Duiters Nederland binnenvielen.

Net als bij Wolkers leverde het verlies een trauma op, opgeteld bij de minachting van de vaders voerde dat beide schrijvers tot ongekende hoogten. Ook weigerde Hermans literaire prijzen en aardde hij slecht in zakelijk gezelschap, net als Wolkers.

Zowel bij Wolkers, Mulisch als Hermans heeft de Tweede Wereldoorlog diepe groeven nagelaten in de persoonlijkheden van deze grote schrijvers.

Apartheid
Hermans was fel gekant tegen de scheiding der rassen in Zuid-Afrika maar hield er ondanks een boycot toch een redevoering die het Amsterdamse stadsbestuur in het verkeerde keelgat schoot. Hermans werd de stad uitgejaagd, een tentoonstelling werd verboden en zijn boeken nog net niet verbrand.

Later kwam de stad terug op dit weerzinwekkende besluit en sloot de schrijver weer in de armen. De apartheid liep toen op haar laatste benen (1993) en Hermans had het boekenweekgeschenk geschreven en kon op het boekenbal te Amsterdam immers ook niet ontbreken.

Anders dan de meeste schrijvers zijn Hermans' beste boeken geen romans maar novellen. Het Behouden Huis uit 1951 is daar een sprekend voorbeeld van hoewel de meesten hem zullen kennen van zijn romans 'De Donkere Kamer Van Damokles' uit 1958 en 'Nooit Meer Slapen' uit 1966.

Willem Frederik Hermans wordt met Gerard Reve en Harry Mulisch gezien als de drie beste schrijvers van na de Tweede Wereldoorlog. Soms wordt er van 'De Grote Vier' gesproken, Wolkers wordt dan meegeteld.

Jan Wolkers

Gerard Reve

Harry Mulisch

Jan Wolkers

Je ziet een rode draad door de boeken van Wolkers. Hij mist zijn oudere broer en geeft indirect zijn ouders en hun leeftijdgenoten de schuld van zijn verdriet. Dit vertaalt zich in een soort van afgunst maar ook in het afzetten tegen alles wat standaard is.

Zo accepteert hij geen prijzen, gebruikt veel schunnige woorden, sympatiseert openlijk met antibewegingen (hippies, provos), gaat een relatie aan met een minderjarige en gaat op Texel wonen.

>>> ...Jan Wolkers...