Mokums

Buiten mededinging blijkbaar

Een van mijn eerste kennismakingen met literatuur was de verplichte leeslijst op school, ik weet het, dat had veel eerdere gemoeten maar goed, ik werd dus min of meer verplicht om tien boeken te lezen. Geen eenvoudige opgave voor iemand die Sjors en Jimmy, Lucky Luke en Batman verkoos boven Multatuli, Wolkers en Reve, om maar eens wat dwarsstraten te noemen.

Ik ging dus op zoek naar boeken die lekker wegleesden of dun waren, daar ging toch vooral wel mijn aandacht naar uit. Hoe dunner hoe beter want dan hoefde je niet zo veel te lezen. En als je 'dun boekje' zegt dan bedoel je eigenlijk het door Hella S. Haasse geschreven 'Oeroeg'.
Het boekje was (nog steeds trouwens) zo dun omdat het een boekenweekgeschenk was. In 1948 kwam het uit en was tevens haar debuut. Weliswaar had ze daarvoor al wel geschreven en was ze door een redelijk groot publiek opgemerkt maar een volwaardig boek, nee, daar was het tot dan toe nog niet van gekomen.

Oeroeg
Oeroeg is een romantisch verhaal maar als je de achtergrond van Haasse kent weet je dat het beschrijvend materiaal betreft van wat zij heeft meegemaakt.
Het verhaal speelt zich af in Nederlands-Indië en gaat over de inlander Oeroeg en zijn Hollandse vriend Johan, zoon van een theeplantage eigenaar. Meer vertellen over dit prachtige verhaal zou afbreuk doen aan de kracht en de boodschap, een boodschap die misschien nog steeds wel actueel is. En ach, het is toch maar een dun boekje [|:-)

Maar dat 'dunne' brak mij behoorlijk op. Ik begon met te weinig animo aan Oeroeg, de essentie miste ik dus greep ik naar een uittreksel. Wat viel ik door de mand, de leraar stelde me een vraag waar ik het antwoord op schuldig moest blijven.
Gelukkig ging het met de rest van mijn boekenlijst wat beter.

Hella S. (staat voor Serafia, lange tijd werd zij ook Hella S. Haasse genoemd) Haasse werd geboren (1918) in Batavia in Nederlands-Indië, het huidige Indonesië. Toen zij twee was woonde zij korte tijd in Nederland, later, in 1924, woonde zij vanwege familie-omstandigheden wederom in Nederland maar op tien-jarige leeftijd besloot de familie Haasse toch weer in Nederlands-Indië te gaan wonen.
Er wordt wel eens beweerd dat zij op haar tiende definitief in Nederland kwam wonen maar dat klopt niet, zij maakte haar school in de oost af en vestigde zich permanent in Nederland in 1938 toen zij bijna twintig jaar was.

Aanvankelijk schreef Haasse cabaretteksten, onder andere voor Wim Sonneveld. Tijdens de oorlog woonde zij dus in Amsterdam en leerde daar haar man kennen met wie zij vlak voor het einde van de oorlog trouwde en in Frankrijk ging wonen.
Op 30 september 2011 werd bekendgemaakt dat Hella Haasse de avond tevoren na een kort ziekbed was overleden. Haasse is 93 geworden.

Mooiste boek
Uiteraard is dat altijd een persoonlijk iets, omdat ik niet verder ben gekomen dan Oeroeg kun je wel raden wat ik haar beste boek vind. Maar ze had zelf ook een favoriet, daar heb je wellicht meer houvast aan: Een nieuwer testament uit 1966.

Koningshuis
Met Koninging Beatrix had Hella een warme band. In 2004 ontving zij uit handen van de Koningin de Prijs der Nederlandse Letteren voor haar gehele oeuvre waarbij opviel dat Beatrix Hella kustte. De Koningin zond de familie Haasse een dag na het overlijden van Hella een persoonlijk condoleancetelegram.
Wonderlijk is wel dat Haasse in Frankrijk wel hoge onderscheidingen kreeg maar in Nederland alleen de Koninklijke Eremedaille voor Kunst en Wetenschap kreeg opgespeld.

Overige prijzen
Hella Haasse mocht toch vele prijzen ontvangen, wellicht dat de titel 'de grote vijf' haar het meeste recht deed. Zelf zei zij daarover dat zij niet tot een groep behoorde en zeker geen groep die zichzelf tot een groep rekenden.
De Constantijn Huygensprijs in 1981 en de P.C. Hooft-prijs in 1983 voor haar gehele oeuvre waren hoogtepunten.

Boeken
Enkele van haar boeken zijn:
1945 - Stroomversnelling
1948 - Oeroeg
1957 - De ingewijden
1966 - Een nieuwer testament
1967 - Persoonsbewijs (autobiografie)
1971 - Huurders en onderhuurders
1982 - Een draad in het donker (toneelstuk)
1987 - Kwaliteit, een verkenning
1992 - Heren van de thee
1993 - Een handvol achtergrond. Parang Sawat (autobiografische teksten)
1994 - Transit
1997 - Zwanen schieten
2000 - Lezen achter de letters
2000 - Fenrir: een lang weekend in de Ardennen
2002 - Sleuteloog
2006 - Het tuinhuis

De laatste jaren was Hella bezig met het op orde brengen van haar overvolle kasten, ze had 'veel papieren' zoals zij het zelf verwoordde. Aan schrijven kwam zij niet meer toe hoewel zij nog wel ideëen had.

In HET HELLA HAASSE MUSEUM kun je een digitale reis door haar werk maken. Haasse was zelf 'computerloos' maar realiseerde zich dat digitalisering bij de moderne tijd hoorde.
In 2006 verscheen 'Een kruik uit Arelate' van haar hand dat alleen beschikbaar was als podcast. Haasse zag het Internet als iets van voorbijgaande aard, in ieder geval, zo zei zij, zijn en blijven boeken tastbaarder.

Nessie

De melding dat er een monster in de Sloterplas zou wonen werden serieus genomen nadat er dus twee meldingen waren en een duiker een 'gat' in de bodem van de Sloterplas had ontdekt.

Rondom de plek werd een sterkere stroming waargenomen en het water was er ook kouder dan gemiddeld.

>>> ...lees meer over het monster van de Sloterplas