Mokums

Haring op zijn Amsterdams

We gaan het over haring hebben en je ziet een coffeeshop. Als je weet waar dit is wordt het al een stuk duidelijker: de Haringpakkerssteeg.

In vroeger dagen was Amsterdam niet bekend om zijn jointjes maar om de 'intocht' van de nieuwe haring. Eind mei werd er uitgevaren om nieuwe haring te gaan vangen en als die aan land werd gebracht was het groot feest.
In Amsterdam reden de haringvangers massaal door de straten onder toejuiching van de bewoners die vaak met de Nederlandse vlag in de hand uit de ramen hingen. De eerste haring mocht verkocht worden op 6 juni, niet eerder, dat was zo bij wet bepaald.

De Haringpakkerssteeg bestaat dus ook al honderden jaren en verbindt de Nieuwendijk met het Damrak, vlakbij het Centraal Station. Een haringpakker is iemand die de binnengebrachte haring in tonnetjes doet.

Overigens heette deze steeg niet altijd zo, sterker nog, de naam had niets met de haringpakkers van doen. De Kapelsteeg (vanwege de Sint-Jacobskapel) werd omgedoopt omdat het bestuur af wilde van straatnamen die ontleend waren aan katholieke kerken. De haringpakkers woonden en werkten 'in de buurt', namelijk in het verlengde, dus werd de Kapelsteeg de Haringpakkerssteeg.

Er was ook een (later afgebroken) haringpakkerstoren waar de keurmeesters gevestigd waren, die stond niet in de Kapelsteeg maar aan het eind van het verlengde ervan op de hoek van het Singel en de Prins Hendrikkade.

Verkooppunten, de kraam en de viswinkel
Het is onzin om te stellen dat de vis duur verkocht wordt, ook dat een haringkie aan de kraam verser en lekkerder is. Er zijn prima viswinkels waar men in de rij staat voor vis en ik ken ook kramen waar nauwelijks iets verkocht wordt.
Leg je oor dus te luisteren als je ergens bent en een haring wilt eten. Mensen uit de buurt weten altijd wel waar je de beste haring kunt eten. Ik doe geen suggesties want dan doe ik anderen weer tekort.

Hoe eet je een haring?
Door je mond. Maar waarom Amsterdammers een haring anders eten dan Rotterdammers weet ik ook. In Rotterdam en veel andere steden pak je de staart en haalt hem door de uitjes, vervolgens laat je de haring boven je mond hangen en eet je hem af.
In Amsterdam wordt de haring in stukjes gesneden en liggen de uitjes ernaast op een bordje. Er wordt wel eens gezegd dat dit een bekakte manier van haring eten is maar dat ligt genuanceerder.

Toen Amsterdam nog het centrum van de haringhandel was at iedereen haring, dus ook kinderen en arme inwoners. Maar door de grote gezinnen was er niet altijd voldoende geld voor een haring, maar je moest toch meedoen. De haringverkoper verkocht dan ook partjes, je kon haring per stukje kopen. Zo kon iedereen genieten van 'nieuwe haring' want die moest je gegeten hebben.
Dat tegenwoordig je haringkie gesneden en zonder graatjes op een bordje gepresenteerd wordt is handig maar de oorsprong is dus een andere dan 'lekker makkelijk'.

In Amsterdam eten we ook zuur bij de haring, dat is niet overal in Nederland zo!

Vlaggetjesdag
Al destijds toen in Amsterdam de nieuwe haring werd binnengebracht was het traditie om de wagens te versieren met vlaggetjes en de mensen die langs de route stonden en woonden hadden vlaggetjes bij zich.
Ook de vissersschepen werden met vlaggetjes versierd, die traditie is in stand gebleven. Toch is er wel iets veranderd. Vroeger werden de schepen die vertrokken met vlaggetjes versierd, tegenwoordig is dat pas als de schepen terugkomen met hun eerste vangst ten teken dat de vangst gelukt is.
Ook is de traditie verplaatst, waren het vroeger karren in Amsterdam, tegenwoordig zijn het schepen in Scheveningen.

Haringhappen

Op 12 juni 2014 was het weer ouderwets gezellig 'haringhappen' op de Zeedijk.


En wat is dan wel een maatje?
De eerste, jonge haring van het seizoen wordt maatjesharing genoemd.

Groene haring
Dat is kortgerijpte haring die aan boord van het schip gezouten is en direct na aankomst wordt gegeten, dit is tegenwoordig echter niet meer mogelijk omdat haring wettelijk voorgeschreven 24 uur bevroren moet zijn geweest.
Dat de naam nog wel gebruikt wordt is dus eigenlijk niet correct omdat groene haring ('groentje') vanwege de besmettingsrisico's niet meer verkocht mag worden.

Zure haring
Zure haring is niet ingelegd in zout maar in azijn en kruiden.

Rolmops
Een rolmops is een opgerolde, halve zure haring met daarin een augurk. De rolmops wordt vaak in een pot bewaard met onderin een ui voor extra smaak.

Haring is wereldvermaard en sterk gelieerd aan Nederland. De Duitsers hebben tal van viskramen waar zij 'haring uit Holland' verkopen.

Barend Kloos
Ik keek naar de film 'Bleeke Bet', daar stonden wat Jordanezen een haringkie te happen op zijn Rotterdams, vreemde gewaardwording maar daar wil ik het nu even niet over hebben. Het opschrift op de kraam was 'Eet haring Van Kloos Polak' maar deze Kloos Polak was in werkelijkheid Barend Kloos. Barend werd in Amsterdam geboren op 8 februari 1896. In de film stond hij achter zijn kraam.
Barend Kloos en zijn ouders David en Grietje woonden in de Kleine Houtstraat 2 op de tweede etage. Maar toen kwam de oorlog. Barend en zijn ouders werden opgepakt door de Duitsers en op transport gezet naar Auschwitz, bij aankomst op 23 november 1942 werden zijn ouders vrijwel direct vermoord, Barend was jong en sterk en werkte drie maanden als dwangarbeider alvorens ook hij in de gaskamer omkwam.
Het blijft toch naar om een film te bekijken waarin een vitale jongeman een rol speelt terwijl je weet dat hij nog geen tien jaar daarna door de nazi's is vergast.

Meer Amsterdamse producten? KLIK HIER

Waar mag je vissen in Amsterdam

De visserij (zowel sportief en recreatief) is geregeld in de Visserijwet 1963. In binnenwateren vissen betekent dat je eerst een schriftelijke toestemming nodig hebt van degene die het visrecht heeft op het water waar je wil gaan vissen.

In Amsterdam is dat de Amsterdamse Hengelsport Vereniging die een zogenaamde vispas en viswaterlijst uitgeeft, die zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden zodat iedere visser altijd weet waar hij wel en niet mag vissen.

>>> ...viswater Amsterdam...

Geen Website? Voor kleine bedrijven in Amsterdam heb ik een totaalproduct, ik maak persoonlijk met u goede en eerlijke afspraken voor een succesvolle website. >>> KLIK HIER <<< Wat En Waar? De Jordaan Mokums Mataglap - knettergek Heuler - meeprater Mansjen - geld ophalen Jeremiade - oeverloos gezeur Kaskenade - druk maken om niets, ophef  >>> PLAT AMSTERDAMS <<< Wat blaadjes Happy Ending niet en wel wat je denkt Parkeerplaats Amsterdam niet echt eenvoudig Oudste huis van de stad is dat wel zo? Keizerskroon Rood, blauw of toch goud? De Lommerd snel geld lenen Nieuwsbrief schrijf je gratis in