Canon van Amsterdam
Op deze pagina staan vijftig vensters. Amsterdam wilde haar geschiedenis vertellen aan de hand
van de meest belangrijke gebeurtenissen. Er moest een link zijn tussen de gebeurtenis en een fysieke
plek in de stad die je vervolgens kon bezoeken.
De Canon moet je daarom ook zien als bron van inspiratie en als overzicht van wat er in het
verleden gebeurd is. Ook zijn er relaties te leggen tussen voorvallen die normaal gesproken onderbelicht
blijven.
Monumenten spelen een grote rol in de Canon. De door een commissie vastgestelde hoofdlijnen van de Canon waren:
- de ontwikkeling van de stad in haar fysieke verschijning
- de ontwikkeling van het samenleven in de stad
- het bestuur over de stad, de organisatie van het samenleven
- de economische ontwikkeling
- de verhouding van de stad ten opzichte van Nederland en de wereld
Thema's
Ieder venster vertelt zijn eigen verhaal maar zijn ook met elkaar verbonden. De thema's sluiten
aan op de hoofdlijnen die men had opgesteld en waarlangs de canon moest worden samengesteld:
- De stad
- Samenleving
- Bestuur
- Economie
- De wereld
Op 28 november 2008 werd de definitieve versie van de Canon van Amsterdam gepresenteerd aan wethouder Carolien Gehrels, zij
ontving het boek 'Canon van Amsterdam' dat slechts enkele wijzigingen had ondergaan ten opzichte van de eerste versie, Amsterdammers
mochten wijzigingen voorstellen.
Het ontstaan van de Dam in 1200 is het vertrekpunt, via het Mirakel van Amsterdam, de VOC, de
Grachtengordel, de Wsterkerk, de Nachtwacht, het Paleis op de Dam, het Vondelpark, Schiphol,
de Olympische Spelen, de Tweede Wereldoorlog en de moord op Theo van Gogh belanden we
uiteindelijk bij, waar het veel om draait tegenwoordig, de Amsterdam Internet Exchange.
AT5
In vijftig prachtige afleveringen leidde Herman Belien ons op AT5 langs de belangrijkste gebeurtenissen
uit de geschiedenis van Amsterdam. Van sporen van de eerste bewoners aan de Amstel tot aan het
huidige Amsterdam.
Deze reeks was te zien via de website van AT5, was, want helaas, ook AT5 heeft alles offline gehaald.
Puntje, nou ja, PUNTJE, van kritiek
Niet alles klopte in de Canon. Zo kreeg Amsterdam niet in 1275 maar in 1306 stadsrechten. Ook wordt
de geschiedenis soms wat fraaier voorgesteld dan die was. Bijvoorbeeld de rol die de stad
Amsterdam speelde bij de slavenhandel op Suriname is geromantiseerd.
Soms wordt er een venster (buitenhuizen) behandeld waarvan ik denk, "kun je nou niets beters verzinnen"
en ontbreken er grote gebeurtenissen zoals het Aardappeloproer, het Pachtersoproer en het Palingoproer.
Wat verder opvalt is dat er niets staat over de Nieuwmarktrellen rondom de metro, niets
over de rellen rondom de afbraak van het Waterlooplein en bouw van de Stopera en ook niet over de
aanleg van de Noord-Zuidlijn. Wel iets over de Dappermarkt en de Sociëteit
van Suriname, zaken die weinigen iets zeggen en nauwelijks tot de verbeelding spreken.
Uiteraard blijft de Canon van Amsterdam waardevol en 'goed om te weten', tenslotte zou een Amsterdammer
toch iets van de geschiedenis van zijn stad moeten kennen. Maaaaarrrrr...
De website die de stad Amsterdam had laten maken is in 2011 helaas offline gegaan, hiermee kwam er ook
een eind aan het trachten te verbeteren van de Canon van Amsterdam. Niet dat er adequaaat gereageerd
werd als je input aanleverde, maar om de hele zooi dan maar van het Internet te halen gaat wel erg ver.
Anno 2012 heeft de gemeente de domeinen die over de Canon van Amsterdam gaan uit de lucht gehaald, sommigen
zijn nu in commerciële handen gevallen. Ook de verwijzing naar online beelden werkt niet meer. Blijkbaar
heeft de gemeente Amsterdam niet veel geloof meer in de eigen geschiedenis waarvan MokumsNL het toejuicht dat
er een Canon over gemaakt is, het is alleen jammer dat de door de gemeente 'beloofde' inspraak de nek om is gedraaid.
En dat er niets meer te vinden is vanuit de gemeente is natuurlijk de grootste gotspe 'ever'.
MokumsNL neemt met gepaste bescheidenheid het stokje over van de gemeente Amsterdam, met, uiteraard, een eigenwijze visie. De gehele
Canon van Amsterdam is:
1200 (moet 1265, eerste foutje)
Dam
De Dam op
MOKUMS
1275
Tolprivilege (stadsrechten)
Stadsrechten Amsterdam op
MOKUMS
1345
Mirakel van Amsterdam
Het mirakel op
MOKUMS
1421
Stadsbrand
De stadsbrand van 1421 (en die van 1452!) op
MOKUMS
1482
Stadsmuur
De stadsmuur van Amsterdam op
MOKUMS
1485
Oudste koopmansboek
Het oudste koopmansboek op
MOKUMS
1535
Wederdopersoproer
Wederdopersoproer op
MOKUMS
1578
Alteratie
Alteratie op
MOKUMS
1596
Tuchthuis
Tuchthuis op
MOKUMS
1602
V.O.C.
V.O.C. op
MOKUMS
1609
Wisselbank
De Amsterdamsche Wisselbank op
MOKUMS
1612
Grachtengordel
Grachtengordel op
MOKUMS
1617
De Spaanse Brabander
De Spaanse Brabander op
MOKUMS
1631
Westerkerk
De Westertoren op
MOKUMS
De Westerkerk op
MOKUMS
1632
Athenaeum Illustre
De 'illustere school' op
MOKUMS
1642
Nachtwacht
Rembrandt van Rijn op
MOKUMS
1648
Stadhuis
Het stadhuis op de Dam op
MOKUMS
Paleis op de Dam op
MOKUMS
1662
Firma Blaeu
Blaeu op
MOKUMS
1671
Hoogduitse en Portugese synagoge
De Hoogduitse en Portugese synagoge op
MOKUMS
1683
Sociëteit van Suriname
Sociëteit van Suriname op
MOKUMS
1700
Buitenhuizen
Buitenhuizen op
MOKUMS
1762
Bankiershuis Hope & Co
Hope & Co op
MOKUMS
1777
Felix Meritis
Felix Meritis op
MOKUMS
1808
Paleis op de Dam
Het stadhuis op de Dam op
MOKUMS
Het Paleis op de Dam op
MOKUMS
1828
Algemeen Handelsblad
Het Algemeen Handelsblad op
MOKUMS
1838
Artis
Artis op
MOKUMS
1864
Paleis voor Volksvlijt
Paleis voor Volksvleit op
MOKUMS
1876
Noordzeekanaal
Noordzeekanaal op
MOKUMS
1885
Vondelpark en Museumplein
Het Vondelpark op
MOKUMS
1890
Kees de jongen
Theo Thijssen en Kees de jongen op
MOKUMS
1894
A.N.D.B.
Diamanten en de ANDB op
MOKUMS
1896
Gas- en Watersocialisme
Gas- en Watersocialisme op
MOKUMS
1900
De Pijp
De Pijp op
MOKUMS
1917
Plan Zuid
Amsterdam-Zuid en de plannen van Berlage op
MOKUMS
1919
Schiphol
Schiphol op
MOKUMS
1927
Café 't Mandje
Café 't Mandje op
MOKUMS
1928
Olympische Spelen
De Olympische Spelen op
MOKUMS
1934
Algemeen Uitbreidingsplan
Algemeen Uitbreidingsplan op
WIKIPEDIA: http://nl.wikipedia.org/wiki/Algemeen_Uitbreidingsplan
1934
Jordaanoproer
Jordaanoproer op
MOKUMS
1938
Schepen uit Noord
Info volgt nog
1940
Moord op de Joden
De Jodenvervolging van Amsterdamse Joden op
MOKUMS
1945
Hongerwinter
De hongerwinter op
MOKUMS
1950
Die mooie Wester
De Westertoren op
MOKUMS
De Westerkerk op
MOKUMS
1960
De Wallen
De walletjes op
MOKUMS
1965
Het Lieverdje
Het Lieverdje op
MOKUMS
1968
Bijlmermeer
De Bijlmer op
MOKUMS
1970
Nummer 14
Johan Cruijff, nummer 14, op
MOKUMS
2001
Dappermarkt
Markten op
MOKUMS
...lees ook hier meer over de Dappermarkt...
2004
Moord op Theo van Gogh
Theo van Gogh op
MOKUMS
2008
Amsterdam Internet Exchange
Amsterdam Internet Exchange op
MOKUMS
De Canon van Amsterdam vertelt het verhaal van een stad aan de hand van voorvallen. Analyse die
naderhand gemaakt is is dat Amsterdam altijd een tolerante stad is geweest met vele
nationaliteiten.
De Indische kwestie
Als kind maakte Maria mee dat haar ouders moesten zorgen voor een oud echtpaar wat zwaar
ondervoed in Slotermeer een huisje kreeg aan het eind van hun straat. Zij hebben een tijd voor
dat echtpaar gezorgd, totdat ze weer wat bijgekomen waren en daarna ging omaatje weer zelf koken.
Hiermee roer ik de Indische kwestie aan. Een vergeten zaak over een haast vergeten bevolkingsgroep
waaraan ik op verzoek van Maria graag aandacht besteed.
De Indische kwestie
MOKUMS
Links
Voor de officiële vensters over de Canon van Amsterdam moest ik dus helaas constateren dat de gemeente Amsterdam besloten
heeft de website te sluiten.
Voor de reeks die bij AT5 te zien was geldt hetzelfde, offline.
Download hier de toelichting van de Canon van Amsterdam zelf.